فن کویل چیست؟
فن کویل چیست؟ فن کویل یک دستگاه ساده است که از یک مبدل حرارتی (کویل) سرمایشی/گرمایشی و یک فن تشکیل شده است. آب گرم یا سرد درون کویل ها جریان داشته و فن با وزیدن هوا از لابلای کویل ها، هوای گرم یا سرد را به فضای داخل ساختمان ارسال می کند. در برخی دستگاه ها به جای آب سرد یا گرم، سیال مبرد در کویل آن جاری می شود.
جریان آب گرم و سرد یا مبرد درون کویل ها، توسط دستگاه هایی مانند سیستم تهویه مطبوع مرکزی VRF ، داکت اسپلیت ، سیستم تهویه GHP چیلر ، بویلر و … تامین می شود.
فن کویل قسمتی از سیستم تهویه مطبوع مرکزی است که در تهویه مطبوع ساختمان های مسکونی ، اداری ، تجاری و صنعتی و … مورد استفاده قرار می گیرد.
گاهی یونیت فن کویل به صورت داکت (کانالی) استفاده شده که به آن داکت فن کویل یا فن کویل کانالی گفته می شود و دما را در فضایی که نصب می شود کنترل می کند و یا اینکه به چندین قسمت به طور همزمان هوای گرم یا سرد ارسال می کند.
فن کویل توسط یک کلید On/Off دستی یا ترموستاتی کنترل می شود که به واسطه آن یا دور فن تغییر می کند و یا اینکه جریان آب ورودی به آن توسط یک دریچه باز و بست می شود. در ساختمان های مجهز به BMS ، کنترل فن کویل توسط یک کنترلر دیجیتال که به شبکه BMS متصل می شود، انجام می گردد.
به خاطر سادگی و انعطاف پذیری نصب این سیستم نسبت به سیستم هایی مانند هواساز ، استفاده از آن صرفه اقتصادی بیشتری دارد. زیرا به کانال کشی های متعدد (به جز نوع کانالی) در آنها نیازی نیست و با لوله کشی مستقیما به دستگاه های تولید کننده آب سرد، آبگرم و مبرد متصل می شوند.
با اندازه گیری دمای هوای ورودی و خروجی فن کویل و نیز حجم هوای ورودی عبوری از آن می توان توان حرارتی یا برودتی خروجی از آن را محاسبه نمود.
فن کویل ها در انواع گوناگون سقفی ، دیواری ، زمینی و … موجود هستند.
توکار یا روکار بودن فن کویل
یک واحد فن کویل را می توان به صورت توکار (مخفی) و یا روکار (در معرض دید) طراحی و نصب کرد. نوع روکار می تواند از نوع دیواری، ایستاده و یا سقفی باشد که به یک محفظه مناسب جهت حفاظت آن نیاز است. واحد فن کویل در این محفظه بسته و مشبک جاسازی شده است.
نوع توکار که معمولا به صورت سقفی و کانال کشی شده انجام می شود مزایای بیشتری دارد. تعداد صفحات مشبک (دریچه) بیشتری را می توان در قسمت های مختلف سقف جاسازی کرد.
فن کویل دو لوله ای یا چهار لوله ای
فن کویل ها به دو نوع کلی دو لوله ای و چهار لوله ای تقسیم بندی می شوند. در نوع دو لوله ای، یک لوله جهت تامین و یک لوله جهت بازگشت آب سرد یا گرم است.(متناسب با زمان سال ، تابستان یا زمستان – دو فصلی)
در نوع چهار لوله ای، دو لوله جهت تامین و دو لوله جهت بازگشت تعبیه شده است که یکی از لوله های ورودی می تواند حاوی آب گرم و یکی هم حاوی آب سرد باشد که آن را به سیستمی چهار فصلی تبدیل می کند. از دیگر مزیت های چهار لوله ای این است که امکان دارد در قسمت های مختلفی از یک ساختمان، به دلایل مختلفی برخی به گرما و برخی به سرما نیاز داشته باشند و متناسب با آن آب گرم یا سرد وارد سیستم می شود. نوع چهار لوله ای کاربرد بیشتری دارد.
طراحی فن کویل در دو حالت کلی حالت دمنده و حالت مکنده انجام می شود. در حالت دمنده، فن دستگاه هوا را با وزیدن در بین کویل و در نوع مکنده، با مکش هوا از بین کویل، گرم یا سرد می کند. نوع مکنده حرارت بیشتری را می تواند عبور دهد ولی اندکی نسبت به نوع دمنده گران قیمت تر است.
موتور فن کویل
کنترل سرعت موتور فن در داخل یک فن کویل برای تنظیم سرمایش و گرمایش فضای مورد نظر ضروری است. برخی از تولیدکنندگان کنترل این سرعت را با تنظیم شیر آب در ترانسفورماتور AC برای تامین قدرت موتور فن ایجاد می کنند که معمولا این تنظیمات در مرحله راه اندازی و ساخت ساختمان انجام می گیرد. سوییچ ساده کنترل سرعت فن برای افراد ساکن در محل دارای درجات مختلفی می باشد. (off-High-Medium-Low). سیستم های مدیریت انرژی ساختمان به طور اتوماتیک سرعت فن و دمای اتاق را کنترل می کنند. موتور فن ها اغلب AC یا با خازن دائمی اسپلیت می باشند. اما اخیرا موتورهای DC با تبدیل های الکترونیکی طراحی شده که قابلیت زیادی در صرفه جویی انرژی، هزینه های اولیه و بازگشت سرمایه دارند.
توزیع هوا در فن کویل
فن کویل ها یکی از راه های مختلف توزیع هوا در اتاق می باشد. به این دلیل که می توان آن را با تمام دریچه ها و دیفیوزرهای داخلی ساختمان مطابقت داد. آنها همچنین می توانند اتاق ها را توسط کانال های هوای جداگانه تهویه کنند یعنی یک واحد جهت انتشار در منطقه ای بزرگ. برای آگاهی از بهترین شرایط هوایی داخل، دانستن چند قانون ضروری است. اول اینکه سرعت پرتاب هوا در خروجی کانال کمتر از m/s ۳ باشد و دوم دمای هوا بالاتر از ۱۱درجه سلسیوس بوده و دریچه ها با حجم هوای اتاق مطابقت داشته باشد. شمایی از توزیع هوا در اتاق در شکل مقابل نشان داده شده است.
نگه داری فن کویل
فن کویل هاباید از لحاظ راندمان بهینه در سال کنترل شوند. مهم ترین بخش نگه داری فیلترها می باشند که باید شسته یا تعویض شوند. اگر فیلترها به طور مرتب تمیز نشوند حجم هوای خروجی از آنها کم شده و به فن فشار وارد می آورد. موارد دیگری که نیاز به کنترل دارند فن ها، کویل و سینی تخلیه می باشد.
مزایای فن کویل
با استفاده از فن کویل ها تجهیزات مرکزی گرمایش، سرمایش کوچکتر می شود.
این سیستم صرفا نیاز به لوله کشی دارد که فضای کمتری نسبت به کانال کشی اشغال می کند.
نصب لوله کشی و سیم کشی راحت تر از کانال کشی می باشد.
قسمت های بدون سکنه ساختمان می تواند خاموش باشد که در هزینه صرفه جویی می شود. (مناطق قابل کنترل اند.)
قابلیت نفوذ %۱۰۰ از هوای بیرون را دارد.
معایب فن کویل
این سیستم ها نیاز به نگه داری بیشتری نسبت به سیستم های تمام هوا دارند.
کندانسه ها در هر واحد باید دفع گردند.
مناطق داخلی ممکن است نیاز به کانال های جداگانه جهت خروج هوا داشته باشند.
سؤالات متداول فن کوئل
در انتخاب فن‌کوئل چه فاکتورهایی را در نظر بگیریم؟
شما باید شکل ظاهری، میزان هوادهی، ظرفیت حرارتی و برودتی فن کوئل انتخابی را در زمان خرید در نظر بگیرید.
چطور دمای فن کوئل ها را در اتاق تنظیم کنیم؟
دمای فن‌کوئل‌ها توسط ترموستاتی که بر روی آن نصب‌شده تنظیم می‌شود.
فن کوئل کاستی چیست؟
نوعی از فن کوئل سقفی است که علاوه بر تنظیم دما توسط ترموستات می توان دمای آن را با ریموت کنترل، تنظیم کرد.
کاربرد فن کوئل های چهار لوله ای چیست؟
شما می توانید با استفاده از فن کوئل چهار لوله ای به طور هم زمان یک اتاق را گرم و اتاق دیگر را سردکنید.
نکات مهم فن کوئل
- توجه داشته باشید زمانی که قصد دارید هر فضا را با دمای مجزا گرم‌کنید و نمی‌خواهید آلودگی از اتاقی به اتاق دیگر سرایت کند (مانند بیمارستان‌ها) فن‌کویل می تواند گزینه مناسبی باشد.
- ظرفیت هوادهی فن کویل های زمینی معمولا ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ فوت مکعب در دقیقه است.
- فن کویل کاستی در انواع یک طرفه و چهار طرفه است. همچنین از نظر اتصالات به صورت دو لوله ای و چهار لوله ای است.
- توجه داشته باشید قبل از انتخاب نحوه قرارگیری فن کویل را مشخص کنید. راست یا چپ قرار گرفتن اتصالات لوله ها در محیط از اهمیت بالایی برخوردار است.
هزینه تقریبی خرید فن‌کویل
- کم ترین : ۴۰۰٬۰۰۰ تومان
- میانگین : ۸۰۰٬۰۰۰ تومان
- بالاترین : ۳٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان
هزینه تقریبی انواع فن کویل
- هزینه تقریبی خرید فن‌کویل زمینی : ۷۰۰٬۰۰۰ تا ۱٬۳۰۰٬۰۰۰ تومان
- هزینه تقریبی خرید فن کویل سقفی : ۴۰۰٬۰۰۰ تا ۱٬۳۰۰٬۰۰۰ تومان
- هزینه تقریبی خرید فن‌کویل دیواری : از ۸۰۰٬۰۰۰ تا ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ تومان
- هزینه تقریبی خرید فن‌کویل کاستی : از ۱٬۳۰۰٬۰۰۰ تا ۲٬۵۰۰٬۰۰۰ تومان
- هزینه تقریبی خرید فن‌کویل کانالی : از ۶۵۰٬۰۰۰ تا ۲٬۷۰۰٬۰۰۰ تومان
