کارت حافظه جزو مهمترین تجهیزات عکاسان به شمار میرود. عموم دوربینها فاقد حافظهی داخلی هستند؛ از این رو به حافظه نیاز دارید تا بتوانید فایلهای خود را روی آن ذخیره کنید. خوشبختانه جستجو در میان دنیای کارتهای حافظه کار چندان دشواری نیست و تا حدی پیدا کردن کارت حافظهی مناسب برای انواع دوربین کار آسانی است؛ فقط باید با انواع کارت حافظه و ویژگیهای آنها آشنا باشید.
انواع کارت حافظه و استانداردها
هر دستگاهی با نوع خاصی از کارت حافظه سازگاری دارد و نمیتوان از مدلهای دیگر روی آن استفاده کرد. این کارتها در نوع اتصال، تعداد پینهای اتصال و حتی ابعاد با هم فرق میکنند و هر کدام برای نصب، به شیار (اسلات) مخصوص خود نیاز دارند. به همین دلیل هنگام خرید کارت حافظه، باید دقیقا بدانید دستگاهتان از کدام مدل پشتیبانی میکند. برای مطلع شدن از مدل کارت حافظهی مورد نیازتان باید به دفترچهی راهنمای دستگاه مراجعه یا مدل دستگاه را در اینترنت جستجو کنید و ببینید به چه حافظهای برای آن نیاز دارید. سه نوع اصلی و پرکاربرد در دنیای کارتهای حافظه داریم که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
کارت حافظهی SD (مخفف Secure Digital)
رایجترین نوع کارت حافظه، مدل SD است که معمولا در دوربینهای دیجیتال از آن استفاده میشود. ممکن است با لوگوهای دیگری از قبیل SDHC یا SDXC هم مواجه شوید که در شکل و ظاهر با SD معمولی فرقی ندارند و استفاده از آنها تنها بیانگر این است که کارت حافظهی مورد نظر، ظرفیت زیادی دارد. به عنوان مثال، شما هرگز یک کارت SD هشت گیگابایتی که لوگوی SDXC داشته باشد پیدا نمیکنید. این نامگذاری از استانداردی که موسسهی SDA تصویب کرده نشات میگیرد و مساله، تنها به قانونگذاری این موسسه برمیگردد. برای اینکه درک بهتری از این نامگذاری داشته باشید، شرایط دریافت هر کدام از لوگوها را برایتان آوردهایم:
- نوع SD معمولی که مخفف Secure Digital است و از ۱ مگابایت تا ۲ گیگابایت تولید شده (چند مدل محدود تا ظرفیت ۴ گیگابایت هم با این استاندارد تولید شدند).
- نوع SDHC که مخفف Secure Digital High Capacity است و از ۲ گیگابایت تا ۳۲ گیگابایت تولید شده.
- نوع SDXC که مخفف Secure Digital Extended Capacity است و از ۳۲ گیگابایت تا ۲ ترابایت قابل تولید است.
کارت حافظهی micro SD (مخفف micro Secure Digital)
بعد از SD پرکاربردترین نوع کارتها مدل microSD است. معمولا بیشترین استفادهی این کارت حافظه در موبایلها است و کسانی که میخواهند ظرفیت داخلی موبایل خود را افزایش دهند، یک کارت حافظهی microSD میخرند. این مدل همانطور که از نامش برمیآید، مدل کوچک شدهی SD است و از همان استاندارد استفاده میکند. این نوع حافظه را میتوان با استفاده از یک تبدیل ساده و ارزان، به سایز استاندارد SD تبدیل کرد. معمولا در بستهبندی کارت حافظهی microSD، تبدیل آن به SD را هم قرار میدهند. اما اگر کارت حافظهای خریداری کردید که فاقد آداپتور بود، میتوانید خودتان آن را با قیمت کمی تهیه کنید.
در حد فاصل دو سایز SD و microSD، نوع سومی با عنوان miniSD هم داشتیم که قرار بود در موبایلها استفاده شود. اما microSD توانست در سایز کوچک کارتهای حافظه، برندهی بازی شود و به این شکل، miniSD به حاشیه رفت و کمکم از بازار حذف شد.
کارت حافظهی CF (مخفف Compact Flash)
با وجود اینکه اکثر دوربینهای دیجیتال جدید از کارتهای حافظه SD استفاده میکنند، برخی از دوربینهای DSLR جدید و تعداد زیادی از دوربینهای قدیمی با کارت حافظهای به نام CF سازگاری دارند و تنها از آن پشتیبانی میکنند. این کارتها سایز بزرگتری از SD ها دارند و به خاطر استحکام و پایداری خود معروف هستند.
اهمیت ظرفیت و سرعت
کارتهای حافظه کاربردهای زیادی در ابزارهای دیجیتال امروزی پیدا کردهاند و روز به روز بهتر و باکیفیتتر میشوند. کارتهای SD در ادامهی پیشرفت کارتهای MMC یا مالتیمدیا کارت معرفی شدند؛ باریکتر، سریعتر و با ظرفیت بیشتر. البته SD یک تفاوت دیگر هم دارد و آن نحوهی قرارگیری در شکاف کارت حافظه است. MMC در هر دو جهت وارد شکاف میشود ولیکن تنها در صورتی که جهت درست باشد کار میکند. اما SD تنها به یک شکل وارد شکاف میشود و احتمال اشتباه صفر است.
کارتهای حافظه کاربردهای زیادی در ابزارهای دیجیتال امروزی پیدا کردهاند و روز به روز بهتر و باکیفیتتر میشوند. کارتهای SD در ادامهی پیشرفت کارتهای MMC یا مالتیمدیا کارت معرفی شدند؛ باریکتر، سریعتر و با ظرفیت بیشتر. البته SD یک تفاوت دیگر هم دارد و آن نحوهی قرارگیری در شکاف کارت حافظه است. MMC در هر دو جهت وارد شکاف میشود ولیکن تنها در صورتی که جهت درست باشد کار میکند. اما SD تنها به یک شکل وارد شکاف میشود و احتمال اشتباه صفر است.
با معرفی SDXC، دیگر کارت حافظهای با ظرفیت بیش از 100 گیگابایت یک آرزوی دست نیافتنی نیست. امروز کارتهای حافظه کاربرد زیادی دارند. دوربینهای دیجیتال، موزیکپلیرها، گوشیهای هوشمند، تبلتها و لپتاپها همگی از کارت حافظه استفاده میکنند گرچه برخی به دلایل مختلف فاقد شکاف کارت حافظه هستند. ظرفیت پشتیبانی شده هم رو به رشد است و حتی برخی گوشیهای جدید ظرفیت 128 گیگابایتی را هم به لیست موارد پشتیبانیشدهی خود اضافه کردهاند تا مشتری از بابت حجم بالای ویدیوهای رزولوشن بالا هیچ نگرانی نداشته باشد.
سرعت کارت حافظه
هنگام خرید کارت های حافظه، علاوه بر توجه به ظرفیت باید به فاکتورهای دیگری هم دقت کرد. مسالهی مهمی به نام سرعت وجود دارد که تعیین میکند کارت حافظه با چه سرعتی میتواند دادهها را روی خود ذخیره یا جابجا کند. یعنی سرعت انتقال اطلاعات به کامپیوتر هم مهم است و باید به آن هم توجه داشت. اینجا است که مفاهیمی همچون سرعت نوشتن (Write) و خواندن (Read) مطرح میشوند. این دو عدد بر حسب واحد مگابایت بر ثانیه (MB/S) بیان میشوند و هر چقدر بیشتر باشند، به معنی سریعتر بودن کارت حافظه هستند. به عنوان مثال، اهمیت سرعت نوشتن بیشتر را زمانی درک میکنید که دوربینتان چند ده شات پیاپی را بدون وقفه ذخیره میکند و سرعت خواندن هم هنگام انتقال عکسها به کامپیوتر خود را نشان میدهد. برآیند قضیه این میشود که با انتخاب حافظهای سریعتر، در وقتتان صرفهجویی خواهید کرد.
کلاس بندی
کیفیت عملکرد یک کارت حافظه از روی سرعت خواندن و نوشتن آن ارزیابی میشود؛ اما کمتر سازندهای سرعت دقیق خواندن و نوشتن را در مورد محصولات خود ذکر میکند. آن اعدادی که اعلام میشوند هم اغلب قابل اعتماد نیستند و بیشتر جنبهی تبلیغاتی دارند. اما در عوض، اصطلاحات و نشانهایی روی کارت حک میشود تا بتوانید به حداقل سرعت محصول پی ببرید؛ عبارتهایی مثل Class 2 یا Class 10 که در لوگوی آن، عدد پایانی با یک دایره احاطه شدهاست. این اعداد مشخص میکنند حداقل سرعت نوشتن اطلاعات روی کارت حافظه چقدر است. به عنوان مثال سرعت نوشتن روی کارت حافظهای از کلاس ۱۰ تحت هیچ شرایطی از ۱۰ مگابایت بر ثانیه کمتر نخواهد شد. مشخص است که هر چه کلاس یک کارت بالاتر باشد، سرعت نوشتن آن بیشتر و قیمتاش هم بالاتر است. اما همهی افراد به بالاترین کلاس نیاز ندارند. معمولا کسانی به کلاسهای بالاتر نیاز پیدا میکنند که میخواهند با کیفیت بالا (بالاتر از HD) فیلمبرداری کنند و در این شرایط، سرعت نوشتن کارت حافظه به فاکتوری بسیار مهم تبدیل خواهد شد. در مجموع باید بدانید که پنج کلاس اصلی برای کارتهای حافظه داریم که به ترتیب کلاس ۲، کلاس ۴، کلاس ۶، کلاس ۸ و کلاس ۱۰ را شامل میشوند. معمولا برای کاربران عادی، یک حافظه از کلاس ۴ یا ۶ مناسبترین انتخاب است.
استاندارد UHS
استاندارد UHS یا Ultra High Speed مختص کارت حافظهی SD است و به منظور افزایش سرعت انتقال داده معرفی شدهاند. سه نمونه از این استاندارد وجود دارد که رایجترین آن UHS-I و جدیدترین آن UHS-III است. به نظر میرسد نمونهای از استاندارد UHS-III در بازار ایران موجود نیست. در این بخش ما به دو نمونه استاندارد UHS-I و UHS-II میپردازیم.
UHS-I حداکثر سرعت اسمی قابل دسترس ۱۰۴ مگابایت بر ثانیه دارد که شاید بتوان روی ۸۰ تا ۹۰ مگابایت آن حساب باز کرد. UHS-II هم سرعت اسمی معادل حداکثر ۳۱۲ مگابایت بر ثانیه ارائه میدهد و میتواند در دنیای واقعی به حداکثر سرعت ۲۵۰ تا ۲۸۰ مگابایت بر ثانیه برسد. دقت داشته باشید برای استفاده از UHS-II باید دستگاهتان از این فناوری پشتیبانی کند؛ زیرا UHS-I در مقایسه با UHS-II یک ردیف پین کمتر دارد. البته از UHS-II میتوان به جای UHS-I استفاده کرد (سرعت در حد UHS-I باقی خواهد ماند) اما برعکس خیر.
افزایش سرعت
بهتر است هر از چندگاهی کارت حافظهی خود را فرمت کنید. این به شما کمک میکند که سرعت نوشتن کارت حافظهی خود را بالا ببرید. در بسیاری از دوربینهای دیجیتال شما میتوانید از طریق منوی خود دوربین کار فرمت کارت حافظه را انجام دهید.
این کار تمام تصاویر را از روی کارت حافظهی شما پاک میکند و همچنین ممکن است مشکلات کوچکی که برای کارت حافظه در طول زمان ایجاد شده است برطرف کند. قبل از فرمت کردن، از ذخیره کردن اطلاعات در جایی دیگر اطمینان پیدا کنید.
جمعبندی
یادتان باشد برای خرید یک کارت حافظهی خوب، باید به فاکتورهایی از قبیل کلاس سرعت، مقدار ظرفیت و ابعاد خود کارت حافظه دقت کنید. در نظر داشته باشید که دستگاهتان از چه مقدار حافظهای پشتیبانی میکند و در نهایت به این دقت کنید که سطح نیاز خودتان چقدر است. همهی اینها را که کنار هم بگذارید، به بهترین کارت حافظه برای خودتان دست خواهید یافت.