راهنمای خرید مانیتور کامپیوتر

در این مقاله قصد داریم کلیه معیارهای مهم و تاثیرگذار در انتخاب یک نمایشگر مناسب برای کامپیوتر را بصورت خلاصه و جمع‌بندی شده ارائه کنیم. در این راهنمای خرید با مفهوم پنل‌های TN و IPS آشنا خواهید شد و اهمیت زمان پاسخ‌گویی تصویر و رفرش‌ریت را بهتر درک خواهید کرد. اگر قصد خرید مانیتور برای کامپیوتر خود را دارید در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

در خرید یک مانیتور مانند سایر قطعات سخت افزاری مشخصات، نکات و عوامل متفاوتی بر حسب نیاز کاربر لازم است مدنظر قرار داده شوند. در اصل خرید این قطعه نیز مانند سایر قطعات یک کامپیوتر دارای پیچیدگی های خاص خودش است، و خرید تنها از روی ظاهر می تواند نتایج بسیار ناخوشایندی داشته باشد.

اندازه و رزلوشن

قانونی وجود دارد که می گوید همواره بزرگ تر بهتر است، ولی مانیتورها در مورد این قانون یک مثال نقص محسوب می شوند. بر حسب فضایی که با کامپیوتر خود کار می کنید ممکن است یک مانیتور ۲۷ اینچی بسیار بزرگ محسوب شود و البته از طرف دیگر خرید یک مانیتور بسیار کوچک نیز چندان انتخاب منطقی نیست.

در حال حاضر و با توجه به محصولات موجود در بازار کوچک ترین سایز معقول برای خرید یک مانیتور ۲۰ الی ۲۱ اینچ محسوب می گردد، و تا زمانی که اندازه های میز شما محدودیتی برایتان پدید نمی آورند بهتر است حتی دنبال مانیتوری با اندازه ی بالاتر نیز باشید. رزلوشن متناسب برای مانیتوری با ابعاد بین ۲۰ الی ۲۱ اینج رقمی بین ۱۶۰۰ در ۹۰۰ پیکسل الی ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل محسوب می گردد.

مانیتورهای ۲۳ الی ۲۴ اینچی از نظر اندازه در رده یی محسوب می شوند که نه چندان بزرگ بوده و نه چندان کوچک، و برای افرادی که با فاصله ی تقریباً ۴۰ الی ۵۰ سانتی متری از مانیتور می نشینند بسیار مناسب اند. رزلوشن قطعی برای مانیتوری با ابعاد یاد شده ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل است و اگر مانیتوری با ابعاد ۲۴ اینچ و با رزلوشنی کمتر از مقدار یاد شده تهیه نمایید تصاویری بسیار بی کیفیت را شاهد خواهید بود.

اگر قصد تهیه ی مانیتورهای بالاتر از سایز ۲۴ اینج را دارید باید بدانید، لازم است برای آنها واقعاً هزینه کنید. معمولاً بعد از سایز ۲۴ اینچ مانیتورها با سایز ۲۷ اینچی تولید می شوند. در بازار مدل های فراوانی با سایز مذکور وجود دارند که تحت رزلوشن ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ ارائه شده اند. معمولاً کاربران در مواجه با این مدل ها دچار وسوسه ی بسیاری برای خرید می شوند زیرا در قیاس با اندازه ی ۲۷ اینچی قیمتشان بسیار مطلوب است ولی کیفیت تصویر یک مانیتور در این سایز با رزلوشن ۱۰۸۰P کیفیت مطلوبی نخواهد بود.

رزلوشن مناسب برای مانیتورهای ۲۷ اینچی ۲۵۶۰ در ۱۴۴۰ پیکسل است و مانیتورهای دارای این رزلوشن به شدت از نظر قیمت گران هستند، ولی نباید فراموش کرد تصویری که بر روی یک مانیتور ۱۴۴۰P مشاهده خواهید نمود به مراتب با کیفیت تر و جذاب تر از تصویر یک مانیتور ۱۰۸۰P خواهد بود.

پایه و قابلیت نصب برروی دیوار

طراحی برخی از مانیتورها به نحوی است که پایه آنها ثابت است و نمی‌توان زاویه آن را تغییر داد. سعی کنید در زمان انتخاب مانیتور به این نکته دقت کنید که مانیتور حداقل قادر به تغییر زاویه عمودی باشد تا در هنگام کار بتوانید زاویه مانیتور را براساس موقعیت خود، تنظیم کنید. اگر قصد دارید از چند مانیتور به صورت همزمان استفاده کنید شاید بهتر باشد تا مانیتورها را برروی دیوار و کنار هم نصب کنید.

برخی از مانیتورها قابلیت نصب برروی دیوار را دارند و به کمک یک براکت فلزی به خوبی برروی دیوار قرار می‌گیرند.

پورت‌ها

هنوز هم برخی از مانیتورهای LCD با پورت VGA که با نام‌های RGB یا ۳۲‌پین نیز شناخته می‌شود عرضه می‌گردند، سعی کنید از خرید این مانیتورها خودداری نموده و در عوض به دنبال مانیتور با پورت دیجیتال DVI باشید. با پورت DVI تقریبا می‌توان مانیتور را به کلیه ابزارهای مختلف متصل کرد اما اگر مانیتور موردنظر شما دارای پورت HDMI نیز باشد امکانات بیشتری خواهید داشت و به عنوان مثال می‌توانید مانیتور خود را به پخش‌کننده‌های تصویری، کنسول‌های بازی و غیره نیز متصل کنید.

Refresh Rate و Response Time

در دنیای بازی های کامپیوتری نرخ بازسازی تصویر یا Refresh Rate‌ و زمان پاسخدهی یا Response Time دو فاکتور بسیار مهم محسوب می شوند و در حین خرید مانیتور باید به آنها توجه ویژه یی شود. ریفرش ریت را می توان مشابه واحد اندازه گیری تعداد فریم بر ثانیه یا همان fps در بازی های کامپیوتری دانست، و در اصل بیانگر تعداد تصاویر جدیدی است که در طول یک ثانیه مانیتور می تواند به شما نمایش دهد. ساده تر اگر بگوییم مانیتوری با ریفرش ریت ۶۰ هرتز می تواند ۶۰ فریم را در یک ثانیه به شما نشان دهد.

برای اکثر بازی های کامپیوتری امروزی داشتن مانیتوری با ریفرش ریت ۶۰ هرتز کفایت می کند، چون عمده ی این بازی ها در بالاترین تنظیمات گرافیکی خود به تولید ۶۰ فریم بر ثانیه محدود شده اند. نباید فراموش کرد در بازار مانیتورهای گرانقمیتی بار ریفرش ریت ۱۴۴ هرتز نیز وجود دارند و اگر شما یک گیمر واقعی با سیستمی قدرتمند هستید که می توانید حداکثر تنظیمات گرافیکی را تجربه کنید خرید چنین مانیتورهایی توصیه می شود. عمده ی مانیتورهای مذکور از قابلیت سه بعدی نیز پشتیبانی به عمل می آورند.

زمان پاسخگویی یا ریسپانس تایم یک مانیتور بیانگر مدت زمان لازم برای تغییر میزان روشنایی یک پیکسل از سیاه به سفید است. اگر مانیتوری دارای ریسپانس تایمی معال ۱۶ میلی ثانیه باشد در حین نمایش تصاویری که در آنها جابه جایی هایی سریع رخ می دهد تصویر تا حد زیادی تار و نامطلوب به نظر می رسد.

اکثر مانیتورهای امروزی دارای ریسپانس تایمی بین ۲ الی ۵ میلی ثانیه هستند که برای انجام بازی های کامپیوتری و مشاهده ی فیلم های دارای اکشن های سریع بسیار مطلوبند، در زمان خرید بهتر است به رقم ریسپانس تایم توجه ویژه یی داشته باشید و اگر مانیتوری با رقمی بالای ۵ میلی ثانیه به تولید رسیده است از خریدش صرف نظر کنید.

هر چند برخی از مانیتورها با زمان پاسخگویی پایین نیز دارای مشکل تار شدن تصویر هستند که علت اصلی این امر بکارگیری پانل های بی کیفیت در ساخت مانیتورهای مذکور است، ولی برندهای معتبر معمولاً از انجام چنین کاری پرهیز می نمایند.

کنتراست تصویر

نسبت کنتراست تصویر با تقسیم حداکثر روشنایی نور در رنگ سفید به حداکثر روشنایی رنگ مشکی، محاسبه می‌شود. نسبت کنتراست تصویر آن عددی نیست که تولیدکننده‌ها اعلام می‌کنند، از نظر علمی نسبت واقعی کنتراست تصویر در بهترین نمایشگرهای LCD بین 1,500 تا 3,000 است اما تولیدکننده‌ها تقریبا هرگز کنتراست واقعی تصویر نمایشگر خود را اعلام نمی‌کنند تنها در برخی از مقالات و مشخصات فنی دستگاه‌ها اشارات کوچکی به کنتراست واقعی تصویر (Native Contrast) می‌شود.

بله، کنتراست تصویر طی سال‌های اخیرا دائما در حال بهبود بوده است اما رشد آن سال به سال مقدار کوچکی است که قابل استفاده در طرح های تبلیغاتی و کمپین‌های بازاریابی نیست!

از آنجایی که اعداد بزرگ همیشه در تصمیم‌گیری مشتری تاثیر گذارند، شرکت‌ها برای استفاده تبلیغاتی، خاصیت بی‌مفهوم و بی‌معنی «کنتراست داینامیک تصویر» (Dynamic Contrast Ratio) را ابداع کردند و آن را برجسته و بزرگ و با اهمیت جلوه دادند.

خاصیت بی‌معنی و بی‌ارزش نسبت داینامیک کنتراست تصویر به شرکت‌های کوچک اجازه داد تا محصول رده پایین بازار خود را با محصولات درجه یک بازار مقایسه کنند و برخی اوقات با اعلام عدد بزرگتر خود را باکیفیت تر از رقبا معرفی کنند چون هر کی دروغ بزرگتری بگوید برنده است. اما این موضوع تا جایی پیش‌ رفت که حتی شرکت‌های بزرگ همچون سونی، ال‌جی و سامسونگ نیز امروزه از کنتراست داینامیک تصویر در مشخصات فنی و تبلیغات خود نام می‌برند.

رفته رفته، تولیدکنندگان پارا فراتر نهاده و عبارت «داینامیک» را نیز از تعریف بی‌معنی «کنتراست داینامیک تصویر» حذف کردند و امروز شاهد مشخصه «کنتراست تصویر» با اعداد بزرگ و جذاب و فریب‌دهنده هستیم که البته هیچ تاثیری در کیفیت تصویر ندارد.

خوب اصلا کنتراست داینامیک تصویر به چه معناست؟ توضیح آن خیلی ساده است: زمانی که سیگنال ویدیویی نمایشگر کاملا سیاه می‌شود، نمایشگر به حالت آماده باش (Standby) می‌رود تا بصورت قابل ملاحظه‌ای نور خروجی نمایشگر کاهش یافته و در نتیجه انرژی مصرفی آن نیز کاهش یابد. در LED-Backlit که تقریبا LED‌ها خاموش می‌شوند و در نتیجه میزان روشنایی نور به صفر کاهش می‌یابد.

خوب تعریف واقعی کنتراست تصویر این است: “تقسیم حداکثر روشنایی رنگ سفید به حداکثر روشنایی رنگ مشکی” حال تولیدکنندگان برای دستیابی به عدد بزرگتر، پیک رنگ مشکی غیرواقعی در زمان Standby را برای محاسبه کنتراست استفاده می‌کنند، عددی که به هیچ دردی نمی‌خورد و هیچ تاثیر در کیفیت تصویر ندارد و تنها برای گمراه کردن مصرف کننده استفاده می‌شود.

در حقیقت این حقه، هیچ تاثیری در کیفیت تصویری که حتی دارای یک نقطه غیر مشکی است، ندارد. در واقع کنتراست تصویر باید زمانی محاسبه شود که مثلا در تصویر تاریک قسمت روشن نیز وجود داشته باشد.

پس کلا کنتراست تصویر را از لیست معیارهای خود خط بزنید.

زاویه دید

زاویه‌ موثری است که مانیتور تصاویر را به خوبی نمایش می‌دهد. به عنوان مثال اگر زاویه دید یک مانیتور ۱۷۰ درجه اعلام شود اگر از طرفین و با زاویه تا حد ۱۷۰ درجه نسبت به مانیتور نگاه کنید باید تصاویر را به خوبی مشاهده کنید. اگر همیشه از روبرو با مانیتور خود کار می‌کنید این مولفه اهمیت خاصی برای شما نخواهد داشت.

روشنایی تصویر (Brightness)

میزان نوری که مانیتور می‌تواند از خود ساتع می‌کند و براساس شمع در مترمربع (cd/m2) اندازه‌گیری می‌شود. هرچه روشنایی تصویر نمایشگر بالاتر باشد استفاده از آن در محیط‌های پرنور راحت‌تر شده و تصاویر نیز شفاف‌تر نمایش داده می‌شوند. شدت‌روشنانیی 250 تا 300cd/m2 برای مانیتور قابل قبول است.

نور پس‌زمینه

بله درست همان نکته‌ای که باعث تفاوت در LCDها و LEDها می‌شود. LEDها نیز درست به مانند ال سی دی‌ها از کریستال مایع برای نمایش تصاویر استفاده می‌کنند، اما آنچه تفاوت دارد این است که نوری که ال ای دی‌ها استفاده می‌کنند با نور بکار رفته در ال سی دی‌ها متفاوت است. بیشتر مانیتورهای تولید شده در چند سال اخیر از CCFL برای ایجاد نور پس زمینه بهره برده‌اند.

یک کارت گرافیک خوب، لازم است

قطعا داشتن یک کارت گرافیک خوب تاثیر زیادی بر روی آنچه درمانیتور شما به نمایش در می‌آید دارد. اگر یک مانیتور جدید دارید، حتما کارت گرافیک خود را نیز آپگرید کنید. کارت گرافیک شما باید از اتصالات مانیتور شما و البته رزولوشن آن پشتیبانی کند. گاهی اوقات برای آپگرید کردن کارت گرافیک خود،  تنها لازم است جدیدترین درایور آنرا از سایت سازنده نصب کنید.