دستگاه ضبط صدا (یا به قول اجنبی‌ها وویس ریکوردر) تنها مختص خبرنگاران نیست. خیلی از ما در برخی از کارهای روزمره‌ی خود به ضبط کردن صدا نیاز داریم. مثل زمانی که یکی از بزرگ‌ترهای فامیل هوس می‌کند روی منبر برود و از خاطرات دورودراز و قدیمی‌اش بگوید. این‌طور وقت‌ها ضبط کردن صدای این شخصیت می‌تواند ایده‌ی فوق‌العاده‌ای باشد و صدالبته که هست. یا مثلاً زمانی که یکی از استادهای دانشگاه آن‌قدر تند صحبت می‌کند و درس می‌دهد که دانشجوی بخت‌برگشته نمی‌داند بالاخره حرفهای استاد را گوش کند یا جزوه بنویسد. این‌طور مواقع است که داشتن یک دستگاه ضبط صدای خوب می‌تواند کمک حالمان باشد.
میکروفون:
اولین چیزی که هر ویس رکوردری دارد میکروفن است، در برخی مدل ها میکروفن مونو است و در برخی مدل ها استریو. میکروفن مونو برای ضبط یک گفت و گوی ۲ نفره یا برای ضبط کارهای شخصی مناسب است در حالی که میکروفن استریو برای مواقعی مفید است که می خواهیم بیش از یک صدا را در منطقه کوچک ضبط کنیم.
برخی ضبط کننده های دیجیتال این گزینه را در اختیار کاربر قرار می دهند که با اضافه کردن میکروفن خارجی بتواند در محیط های شلوغ تر و پر ازدحام تر صدای بهتری را ضبط کند. با این تفاسیر یک میکروفن خوب و در نتیجه کیفیت صدای بالا مهم ترین فاکتوری است که یک کاربر ضبط کننده دیجیتال باید به آن دقت کند .
اندازۀ دستگاه ضبط صدا
دستگاه‌های ضبط صدا اصولاً بزرگ نیستند. حتی دستگاه‌های قدیمی ضبط صدا که با کاست کار می‌کردند نیز طراحی فشرده و کاملاً قابل‌حملی داشتند. این قابلیت با دیجیتالی شدن دستگاه ضبط صدا نیز تغییر نکرده است. معمولاً افراد گجت باز دوست دارند این دستگاه‌ها کوچک و سبک و به سختی قابل تشخیص باشد. استفاده‌کنندگان عمومی هم در واقع همین خواسته‌ها را دارند.
ابعاد برندهای مختلف دستگاه ضبط صدا تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند اما در دوره‌ای که هر کدام از ما چندین دستگاه قابل حمل را به دنبال خود یدک می‌کشیم، بهتر است که چنین دستگاهی تا جایی که می‌شود کوچک باشد. بهتر است برای خرید چنین دستگاهی ابتدا بدانید که بر خلاف سایر گجت‌ها، قیمت بالاتر یک دستگاه ضبط صدا صرفاً دلیلی بر کوچک‌تر بودن و با دقت تر بودن آن نیست.
رکوردرها اندازه‌های بسیار متفاوتی دارند. پس اگر اندازۀ دستگاه برایتان مهم است ابتدا به نسبت سایز دستگاه، انتخاب‌های خود را محدود کنید و سپس سراغ دیگر قابلیت‌های دستگاه بروید.
حافظه دستگاه
رکوردرها معمولاً دارای حافظه داخلی هستند اما برخی از مدل‌های آنها حافظه‌ی خارجی هم قبول می‌کنند. حجم فایل‌های ضبط‌شده به نسبت فشرده شدن فایل‌ها در دستگاه بستگی دارد. فرمت‌هایی مانند DSS بسیار فشرده‌تر و کم‌حجم‌تر از فرمت‌هایی مانند WAV و MP3 هستند.
حافظه‌ی خارجی
با اینکه نداشتن کارت حافظه‌ی خارجی می‌تواند راه بی دردسرتری باشد، اما دستگاه‌هایی که تنها حافظه‌ی خارجی دارند کاربر را محدود به استفاده از حجم مشخصی می‌کنند. خوبی داشتن یک درگاه حافظۀ خارجی این است که می‌توان به هنگام ضبط‌های طولانی‌مدت، تنها حافظۀ قبلی را با یک کارت حافظۀ جدید جایگزین کرد و به ادامۀ کار پرداخت. اما اگر دستگاه تنها حافظۀ داخلی داشته باشد، کاربر باید فایل‌ها را از دستگاه به کامپیوتر منتقل کرده و دوباره از ابتدا کار خود را از سر بگیرد.
نمایشگر ال سی دی:
با وجود نمایشگر ال سی دی دستگاه می تواند کار مرتب کردن و انتخاب فایل ها را بدون نیاز به کامپیوتر انجام داد. با داشتن نمایشگر استفاده از ویس رکوردر آسان تر و سریع تر خواهد بود.
نحوه اتصال به کامپیوتر:
نحوه اتصال ویس رکوردرها به کامپیوتر و یا لپ تاپ دو گونه است: با کابل و یا پورت USB مستقیم. سعی کنید مدلی را انتخاب کنید که فقط ضبط کننده صدا نباشد، بلکه از حافظه آن بتوان به عنوان حافظه فلش یا کول دیسک برای جابجایی اطلاعات نیز استفاده کرد و این قابلیت انعطاف پذیری دستگاه را بالا می برد که فقط یک ضبط کننده نباشد، به ویژه اگر دستگاه شما توانایی پخش موزیک یا رادیو اف ام را هم داشته باشد انعطاف پذیری بیشتری دارد و آن وقت می توان گفت خرید شما هوشمندانه تر بوده است.
باتری:
باتری دستگاه ضبط صدا به دو گونه است. باتری آلکالاین که معمولا در سایز AAA است و یا باتری یون لیتیوم داخلی که با کابل شارژ می شود. باید توجه داشته باشید ویس رکوردرهایی که باتری لیتیومی دارند در هنگام شارژ قادر به ضبط کردن نیستد اما سری جدید آنها قابلیت شارژ سریع (Quick Charge) را دارند که با دو دقیقه شارژ می توانند دو ساعت صدا ضبط کنند.
قابلیت ویرایش فایل‌ها در دستگاه ضبط صدا
معمولاً فایل‌های ضبط شده توسط رکوردرها را بعدا روی کامپیوتر ویرایش و تغییر می‌دهند. به همین دلیل هر تغییری که قرار است روی فایل اتفاق بیافتد پس از ضبط صدا و به اتمام رسیدن پروسۀ رکورد انجام خواهد گرفت. اما برخی دستگاه‌های پیشرفته‌تر، قابلیت ویرایش فایل روی خود دستگاه را در اختیار کاربر قرار می‌دهند. بدین‌صورت کاربر می‌تواند به هنگام ضبط روی قسمت‌های مختلف فایل نشانه‌گذاری کند و پس از اتمام ضبط بسیار راحت‌تر به آنها دسترسی داشته باشد. همچنین می‌توان روی فایل‌ها کلمات کلیدی را به عنوان نشانه علامت گذاشت و پس از ضبط با جست‌وجوی آن کلمات به بخش‌های منتخب فایل دسترسی پیدا کرد. این قابلیت مسلماً به درد دانشجوهایی می‌خورد که سخنان استاد را در مورد بخش‌های مختلفی از درس ضبط می‌کنند.
کیفیت صدا
اکثر دستگاه‌های سادۀ ضبط صدا با sample rate بالغ بر ۴۴ kHz رکورد می‌کنند. درست است که این کیفیت به هنگام گوش کردن فایل توی ذوق نمی‌زند و هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما بهترین کیفیت موجود هم نیست. برای کسانی که می‌خواهند از فایل ضبط‌شدۀ خود استفاده‌ای غیر از صرفاً گوش دادن به آن کنند، کیفیت بالاتری – مثلاً ۹۶ kHz – توصیه می‌شود. اگر کیفیت ضبط صدا برایتان خیلی اهمیت دارد، به هنگام خرید کیفیت ضبط را به عنوان قابلیت شاخص محصولی که قصد خریدش را دارید در نظر بگیرید.
مشخصات یک دستگاه ضبط صدا که قابلیت رکورد با کیفیت بسیار بالایی دارد باید روی آن درج شده باشد. اگر نوشته‌هایی همچون درجه حرفهای (professional grade) و صدای با کیفیت بالا (high quality sound) را روی دستگاه دیدید، محصولی که می‌خواستید را پیدا کرده‌اید. البته حتماً حواستان باشد که sample rate دستگاه ۹۶ kHz یا بالاتر باشد.
همچنین می‌توان کیفیت ضبط را با استفاده از میکروفون‌هایی که به دستگاه ضبط صدا وصل می‌کنید بالاتر برد. برخی از دستگاه‌ها قابلیت وصل کردن میکروفون خارجی را نیز دارا هستند.
سازگاری دستگاه
حتماً مطمئن شوید که دستگاه با سیستم‌عامل‌ها، کامپیوترها و نرم‌افزارهای مختلف سازگار باشد. مردم همیشه این تفکر اشتباه را دارند که چون یک دستگاه دیجیتالی خریده‌اند، می‌توانند آن را به هر دستگاه دیگری وصل کرده و استفاده کنند. درصورتی‌که ممکن است فرمت‌هایی مانند DSS یا LPEC در هر دستگاه پخش‌کننده‌ای قابل پخش نباشند. با اینکه اکثر دستگاه‌های دیجیتالی امروزی با هر دو سیستم‌عامل ویندوز و مک سازگار هستند، اما بهتر است قبل از خرید به این جزئیات کوچک نیز توجه کنید. هر ناسازگاری ولو کوچک و به نظر کم‌اهمیت، می‌تواند باعث شود که نتوانید از تمامی قابلیت‌های دستگاه خود استفاده کنید.
نتیجه‌گیری
دستگاه ضبط صدا ، ابزاری بسیار کارآمد و کاربردی برای افراد حرفهای و استفاده‌کنندگان معمولی به شمار می‌رود. وضوح و روشنی صدا به هنگام استفاده از رکوردر ها، زمین تا آسمان با کیفیت ضبط صدای گوشی تلفن همراه شما تفاوت خواهد داشت.
رکوردرها از لحاظ قیمت تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند و رکوردرهایی با کیفیت ضبط ۹۶kHz معمولاً گران‌قیمت‌ترین‌ها هستند. اما قبل از خرید دستگاه حتماً خواسته‌ها و استفاده‌های خود از دستگاه را سنجیده و اولویت‌بندی کنید. حالا زمان این رسیده است که برای خرید محصول خود بودجه تعیین کنید و اقدام به خرید کنید.
