این روزها در هر خانه، اداره یا مغازه‌ای جاروبرقی وجود دارد و تمیز کردن محل کار و زندگی بدون آن دور از ذهن و کاری نشدنی است. اگر برای خرید جاروبرقی در بازارِ این کالا به جست‌وجو بپردازید با گستره‌ی وسیعی از محصولات مواجه می‌شوید که هم ظاهر و هم ابعاد متفاوتی دارند. گرچه عملکرد همه آنها با مکش همراه است ولی مواردی در هر یک وجود دارد که آنها را از دیگری متمایز می‌کند یا یکی را بر دیگری برتری می‌دهد. در این راهنمای خرید مشخصاتی که باید در انتخاب و خرید یک جاروبرقی موردتوجه قرار گیرند بیان می‌شوند. البته در این نوشته از پرداختن به جاروهای صنعتی که دنیایی متفاوت دارند خودداری شده و به کالاهایی که در گروه جاروهای خانگی تا نیمه‌صنعتی قرار دارند و در حال حاضر در بازار وجود دارند پرداخته می‌شود.
جاروبرقی‌ها ازنظر ظاهر به ۲ دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند:
- جاروبرقی‌های ایستاده
- جاروبرقی‌های خوابیده
جاروبرقی‌های ایستاده که به جاروهای عصایی هم شناخته می‌شوند آن‌هایی هستند که مخزن زباله‌ی آنها، موتور، پارویی و دستگیره همگی در یک بدنه جای گرفته‌اند و مهم‌ترین شاخصه آنها این است که فاقد خرطومی هستند. این جاروبرقی‌ها طی زمان تغییرات عمده‌ای در موتور و مخزن داشته‌اند ولی ظاهر کلی آنها تغییر چندانی نکرده است. جاروهای عصایی به خاطر ظرفیت محدود مخزن زباله برای مساحت‌های بزرگ مناسب نیستند و معمولا سیم‌جمع‌کن ندارند و سیم برق آنها به‌صورت دستی جمع شده و به گیره‌های روی بدنه آویزان می‌شود.
در مدل‌های پیشرفته قسمت موتور جارو طوری طراحی‌شده تا بتوان آن را از بدنه جدا کرد و به‌صورت جاروی دستی هم از آن بهره برد. جاروبرقی‌های خوابیده همان‌هایی هستند که با شنیدن کلمه‌ی «جاروبرقی» معمولا در ذهن هرکسی تداعی می‌شوند. شاخصه‌ی اصلی این دستگاه‌ها وجود خرطومی و لوله‌ی فلزی آن‌هاست.
قدرت جاروبرقی
در این مورد، از مدل، شکل ظاهری و قابلیت‌های مختلف جاروبرقی که صرف‌نظر کنیم، مهم‌ترین عامل در خرید جارو برقی، میزان قدرت آن است که در بازار اصطلاحا فروشندگان به آن «وات» می‌گویند.
این وات در حقیقت یک واحد بین‌المللی برای اندازه‌گیری میزان قدرت و توان هر وسیله یا دستگاه برقی است. درواقع همین وات است که کار شما را راحت‌تر یا سخت‌تر می‌کند. قبل از هر امکان جانبی، این میزان مکندگی جاروبرقی است که اهمیت بیشتری دارد.
جاروبرقی‌های معمولی غالبا میزان توانشان از 1000 تا 2200 وات متغیر است. البته جاروهایی با توان 1000 وات مدت‌هاست که با ورود مدل‌های جدید و متنوع‌تر با قابلیت‌های گوناگون، دیگر جایی در بازار ندارند. این روزها در تمام فروشگاه‌ها و مراکز خرید جارو برقی و فروش لوازم خانگی، جاروبرقی‌های معمولی با توانی از 1300 تا 2200 وات جا خوش کرده‌اند.
این بازه تغییر توان‌ها، درواقع به همین نسبت، قیمت‌ها را هم تغییر داده و براساس نوع نیاز، شرایط خریداران را دچار نوسان می‌کند. البته بد نیست بدانید که اندازه یا کوچک و بزرگی جاروبرقی‌ها، متناسب با میزان توان و قابلیت‌های مختلف آنها تغییر می‌کند.
با این همه، این نیاز شماست که همه چیز را تعیین می‌کند. مساحت و اندازه خانه، میزان ریخت و پاش در خانه شما و البته تعداد اعضای خانواده و حتی سن آنها، همه و همه عواملی هستند که شما باید برای انتخاب میزان توان و قدرت جاروبرقی‌تان درنظر بگیرید.
به‌طور کلی، قدرتی بین 1300 تا 1700 وات برای تمیزکردن و پاک‌کردن گرد و غبار خانه‌ها کافی است اما مسلما خانه‌های بزرگ‌تر با ریخت و پاش و تعداد فرزندان بیشتر، به جاروبرقی‌ای با توان بیشتر نیاز دارند.
البته یادتان باشد که انتخاب جاروبرقی پرقدرت و با توان بالا، همیشه انتخاب درستی نیست. اگر هنگام تخلیه کیسه‌های جاروبرقی به حجم کرک‌های فرشتان هم دقت کنید، حتما متوجه می‌شوید که هرچه میزان مکندگی جاروبرقی بیشتر باشد، سرعت فرسودگی فرش شما هم بیشتر می‌شود.
سر و صدا جاروبرقی
حتما شما هم تا به حال با این صحنه مواجه شده‌اید که فرزند کوچکتان به محض روشن‌شدن جاروبرقی ترسیده و شروع به گریه کرده است. پس اگر جزو افرادی هستید که در خانه فرزند کوچک دارید یا اعصابتان تاب تحمل سروصدا را ندارد، برای خرید جاروبرقی به میزان صدای آن هم توجه کنید.
هرچند صدای جاروها با میزان کشش و کارایی جاروها در ارتباط است اما رقابت در بازار تولیدکنندگان جارو باعث شده تولیدکنندگان به سمت ساخت و تولید جاروهایی با قدرت مکندگی بالا و البته صدای موتور کمتری گرایش پیدا کنند.
سیم برق و سیم‌جمع‌کن
تقریبا تمام جاروبرقی‌های خانگی در حال حاضر دارای سیم‌جمع‌کن هستند و سیم یا کابل برق بلند جارو را به داخل دستگاه جمع می‌کند. این کار با فشردن دکمه‌ی پدالی روی بدنه انجام می‌شود.
کابل برق معمولا بین ۶ تا ۹ متر است و با توجه به امکان استفاده به میزان دلخواه از طول سیم برق، می‌توان مدعی شد هر چه سیم برق طولانی‌تر، بهتر! البته به شرطی که در حجم کلی جارو تأثیر نداشته باشد و از همه مهم‌تر سیم‌جمع‌کن مناسب با طول و وزن کابل برق طراحی و استفاده شود.
پارویی
پارویی همان قسمتی است که روی زمین قرارگرفته و مکش از طریق مجرای آن انجام می‌شود. بسیاری از جاروها از پارویی‌های ساده بهره می‌برند و تنها با فشردن یک دکمه‌ی پدالی روی آن، برسی زیر آن بیرون می‌آید تا جارو کردن فرش و موکت بهتر انجام شود. برخی جاروها به همراه پارویی‌های مخصوص برای کارهای خاص عرضه می‌شوند و درواقع بیش از یک پارویی دارند. البته خیلی وقت‌ها این پارویی‌های متنوع تنها به درد تبلیغات می‌خورند و در طول عمر جارو از آنها استفاده نمی‌شود. برخی شرکت‌ها با تغییر ظاهری روی پارویی اصلی باعث بهبود عملکرد آن شده‌اند. در این پارویی‌ها تغییر شکل از حالت خطی به نوک‌تیز و نیز ایجاد مجاری متعدد و هدفمند زیر پارویی، نصب چرخ‌های متعدد و کارآمد و غیره باعث بهبود چشمگیر کارآیی آن شده‌اند.
سری‌های متعدد
قطعات کوچکی همراه جاروها به کاربر ارائه می‌شود که هر یک‌شکل خاصی دارند و برای کار خاصی هم طراحی و ساخته‌شده‌اند. این قطعات به سری‌های گوشه و کناره و سری برسی معروف هستند. برخی تولیدکنندگان این سری‌ها را طوری به هم متصل درست کرده‌اند که به شکل یک قطعه در اختیار کاربر قرار می‌گیرند و به‌این‌ترتیب نگهداری آنها و استفاده از آنها راحت می‌شود. از این سری‌ها برای تمیز کردن قرنیزها، بین کوسن‌های مبل و پرده‌های ضخیم استفاده می‌شود.
اشکال هندسی مفید
انواع جدید جاروها و همین‌طور جاروهای شارژی معمولا دارای اشکال هندسی تازه‌ای هستند تا کارکردن با آنها راحت‌تر باشد؛ مثل دسته‌های تاشو و سری‌های مستطیل یا مثلث که به خاطر داشتن زاویه، برای تمیزکردن گوشه‌ها و جاهایی که نظافت آنها به راحتی و با استفاده از جاروبرقی‌های معمولی امکان‌پذیر نیست، مناسب هستند.
سر چندضلعی این جاروها در هر زاویه مجهز به یک برس کوچک است که کار تمیزکردن را راحت‌تر می‌کند. از طرفی این سرهای مستطیل یا مثلثی با امکان چرخش 360 درجه، تمیزی بهتر و بیشتری را به همراه دارند. دسته‌های تاشو هم جای کمتری را اشغال می‌کنند.
نظافت بی‌صدا
جاروبرقی‌های بی‌صدا که در بازار ما هم چندان در دسترس نیستند، توسط 2 یا چند شرکت محدود خارجی تولید می‌شوند و هنوز به بازار بسیاری از کشورها نرسیده‌اند.
این جاروبرقی‌ها دارای یک مخزن پر از آب برای موتور دستگاه هستند. به این ترتیب موتور این جاروبرقی‌ها مانند یک توربین آبی در داخل آب کار کرده و صدای بسیار کمتری در مقایسه با انواع معمولی جاروبرقی‌ها تولید می‌کند.
ضد میکروب ، ضد باکتری
نظافت و بهداشت از هم جدا نیستند؛ درست به همین خاطر هم هست که تولیدکنندگان به فکر طراحی و عرضه جاروبرقی‌هایی با خاصیت ضدعفونی و ضدباکتری افتاده‌اند. این جاروها دارای یک مخزن جداگانه برای چرخش هوا هستند که درون این مخزن یک فیلتر و لایه برزنتی تعبیه شده است. این فیلتر در واقع کار ضدعفونی‌کردن ذرات هوا و گرد و غبار را انجام می‌دهد. به این ترتیب خریداران این جارو برقی ها، اغلب از میان افراد مبتلا به آسم، بیماری‌های تنفسی و حساسیت هستند.
چرخ‌ها
چرخ‌ها یکی از موارد مهم در جاروبرقی محسوب می‌شود. چرخ‌ها یا در کنار دستگاه نصب می‌شوند یا در زیر آن به شکلی مخفی نصب می‌شوند. در مدل‌هایی که چرخ در کنار بدنه جارو قرار می‌گیرد یک چرخ دوار هم در زیر دستگاه نصب می‌شود تا قدرت مانور جارو بالا برود. بزرگ بودن چرخ‌ها و چرخش راحت آنها باعث می‌شود تا جارو روی سطوح مختلف به‌آسانی حرکت کند.
دستگیره
دستگیره شاید به نظر خیلی افراد چندان مهم نباشد ولی یکی از بخش‌های مهم جاروبرقی است چراکه مستقیما با کاربر در ارتباط است و شکل ناصحیح آن کاربری دستگاه را بسیار دشوار می‌کند. در مدل‌های ارزان‌قیمت و اقتصادی دستگیره‌ی جارو خمیده است و با یک انحنای ملایم خرطومی را به لوله‌ی فلزی متصل می‌کند. در مدل‌های گران‌تر، طراحی دسته ارگونومی بیشتری داشته و فشار کمتری به دست کاربر وارد می‌سازد.
نکات کلیدی هنگام خرید یک جاروی خانگی
خیلی‌ها ظاهر جارو برایشان مهم است. ظاهر جارو شاید آخرین چیزی است که می‌توان به آن اهمیت داد و چون کاملا سلیقه‌ای است، آن را به عهده خریدار می‌گذاریم. البته منظور از ظاهر، ابعاد نیست و مسلما یک جاروی درشت‌هیکل، مناسبِ استفاده در یک فضای کوچک که از اسباب و اثاثیه پر شده نیست. وزن جارو هم بسیار مهم است، بااینکه معمولا حرکت جارو روی چرخ‌هایش و روی زمین است ولی اگر وزن جارو زیاد باشد در مواردی که نیاز به جابجایی عمودی جارو باشد کاری سخت در انتظار کاربر خواهد بود.
با توجه به میزان مصرف و حوصله خودتان بین جاروهای کیسه‌ای یا بدون کیسه انتخاب کنید. حوصله از این نظر که مخزن و فیلتر جاروهای بدون کیسه باید شسته و تمیز شوند؛ برای جاروهای کیسه‌ای هم خالی کردن و شستن یا تهیه پاکت‌های یک‌بارمصرف مطرح است که نیاز به پرداخت هزینه هم هست.
فاکتور مهم دیگر توان یا قدرت موتور جارو است که با عددی نشان داده می‌شود و واحد آن وات است. جاروهای خانگی به‌صورت عمومی توانی در بازه‌ی ۵۰۰ تا ۲۵۰۰ وات دارند. ولی این تمام ماجرا نیست و توان مکش هم باید در نظر گرفته شود. توان مکش یا AirWatt همیشه عددی کمتر از توان موتور خواهد بود. این توان همان چیزی است برای کاربر اهمیت پیدا می‌کند. مسلم است که موتوری با توان بالاتر قدرت مکش بیشتری هم دارد ولی قدرت مکش بین دو جارو با توان موتور یکسان می‌تواند بسیار متفاوت باشد. این اختلاف ناشی از شکل پارویی، طول و اتصالات لوله‌ها و عایق‌بندی بدنه است.
خلاصه اینکه قدرت مکش باقدرت موتور فرق می‌کند و تابع ساختار جارو، پارویی و لوله خرطومی است. فریب شگرد فروشنده‌ها را نخورید که لوله خرطومی را جدا می‌کنند و قدرت مکش را با چسباندن دستشان به ورودی هوا روی بدنه نشان می‌دهند. قدرت مکش باید در سر پارویی و با نصب کامل لوله‌ها تست شود.
