یکی از مهمترین و پرکاربردی ترین وسایل سیسمونی نوزاد گهواره می باشد. خواب نوزاد اهمیت بسیاری در آرامش و سلامتی اش دارد، پس لازم است برای خرید گهواره توجه بیشتری داشته باشیم. نوزادان با قرار گرفتن در گهواره احساس راحتی بیشتری می کنند. به علاوه این وسیله به مادران کمک بسیاری در جهت نگهداری نوزاد می کند. برای ماههای اول تهیه یک گهواره کوچک یا تخت کنار مادر، بهترین گزینه به حساب میآید و بعد که نوزاد بزرگتر شد، میتوانید او را به تخت کودک منتقل کنید. به توصیه پزشکان قرار دادن نوزادان در تخت تا پیش از ۲ یا ۳سالگی کمی خطرناک است؛ چراکه نوزاد قدرت حرکت چندانی ندارد و ممکن است دچار حوادثی مانند سندرم مرگ ناگهانی شود. برای خرید گهواره باید نکاتی را در نظر بگیرید که البته بعدها برای خرید تخت نیز به کارتان بیاید. ازآنجاکه نوزادان در ماههای اولیه بیشتر وقت خود را در گهواره میگذرانند، علاوه بر زیبایی و راحتی باید به ایمنی آن هم فکر کنید.
در خرید گهواره نوزاد مورد اولی که باید توجه داشت ایمنی و راحتی مناسب است چرا که کودک در ماه های اول خود به استراحت در گهواره نزدیک والدین خود احتیاج دارد و در ماه های بعد و فعال شدن می تواند در اتاق خواب نوزاد و در تخت خواب خود استراحت کند.
از آنجایی که گهواره نوزاد معمولا در تمامی نقاط خانه حضور دارد باید از لحاظ زیبایی هم وضعیت مناسبی داشته باشد تا هنگامی که در مکان های مختلف قرار می گیرد با زیبایی خود توجه ها را به نوزاد بیش از پیش جلب کند.
برخی از انواع آنها به دلیل داشتن آویز های موزیکال، چرخ و سبدهایی اضافی برای قرار دادن وسایل نوزاد، قیمت بالاتری دارند. معمولا گهواره ها یک سرویس کامل خواب شامل تشک، بالش و روانداز ویژه نوزاد هم دارند. این گهواره ها معمولا تا پیش از یک سالگی مورد استفاده قرار می گیرند و پس از آن، باید به فکر جایگزین دیگری باشید.
از آنجایی که گهواره ها به هیچ عنوان مانند تخت خواب ها ایمن نیستند تمامی متخصصان پیشنهاد می کنند هنگام انتخاب مدل گهواره نوزاد ساده ترین شکل را انتخاب کنید. گهواره نوزاد به هیچ عنوان نباید متحرک باشد یعنی نه دارای چرخ باشد و نه پایه های هلالی شکل داشته باشد.
مدل گهواره ایی که انتخاب می کنید باید قادر به نگه داشتن وزن و اندازه بیشتر از یک نوزاد باشد تا هنگام قرار دادن نوزاد درون آن مشکلی پیش نیاید و جای کافی برای آزاد بودن نوزاد وجود داشته باشد. از گهواره هایی با کیفیت ساخت بالا و از شرکت ها معتبر خریداری کنید و حتما به پایه ها و جای پیچ ها قبل از خرید توجه کنید تا از محکم و امن بودن آنها اطمینان خاطر پیدا کنید.
حتی الامکان سعی کنید از خرید مدل گهواره نوزاد چرخ دار دوری کنید اما اگر باز هم خواستار خرید آنها هستید از نوع هایی که دارای قفل چرخ هستند استفاده کنید. فاصله استاندارد بین نرده های گهواره نوزاد نباید بیشتر از ۶ سانتی متر باشد تا سر و گردن نوزاد در بین آن میله ها قرار نگیرد و باعث خفگی او نشود.
اندازه گهواره
اولین نکته در زمینه ایمنی گهواره اندازه آن است. گهواره نه باید آنقدر بزرگ باشد که نوزاد در آن غلت بزند یا بچرخد و نه آنقدر کوچک که جایی برای حرکت نداشته باشد؛ بلکه اندازه آن باید به قدری باشد که نوزاد در آن احساس راحتی کند و فضای کافی برای تکان دادن دستها و پاهایش داشته باشد. تکانهای اضافی ممکن است باعث شود نوزاد بعد از غلت زدن دیگر نتواند برگردد و حادثهای برایش اتفاق بیفتد.
هماهنگی لحاف و تشک
برخی گهوارهها با قیمت گزافی به بهانه دارابودن ست لحاف و تشک به فروش میرسند. بهتر است پولتان را دور نریزید؛ چون این ستهای زیبا تنها جنبه دکوری دارند و نوزاد شما حداقل تا یک سالگی نیازی به بالش، لحاف و تشک ندارد و حتی استفاده از این وسایل میتواند برای سلامت او خطرناک باشد و سندرم مرگ ناگهانی یا مرگ گهواره را به همراه داشته باشد. اگر هم اصرار به خرید این وسایل دارید استفاده از بالش را فراموش کنید. برای تشک هم بهتر است تشکی را انتخاب کنید که بافت سفت و ارتفاع کمی دارد و به خوبی در کفه گهواره جای میگیرد و فضای اضافی اطراف آن باقی نمیماند. به جای لحاف از یک روانداز سبک یا پتوهای سوراخدار استفاده کرده و در عوض لباس مناسبتری تن نوزاد کنید. اگر از گهوارههای چوبی یا تختهای نوزاد استفاده میکنید، توجه داشته باشید که تشک به دیوارههای تخت بچسبد. فاصله تشک تا دیواره نباید بیشتر از یک انگشت باشد، اگر این فاصله به ٢انگشت رسید خیلی سریع به فکر تعویض تشک باشید؛ چراکه این فاصله برای نوزاد خطرناک است و امکان دارد هنگام خواب دست، پا یا انگشتانش بین دیواره تخت و تشک گیر کند.
استحکام
در فروشگاه گهواره را خوب تکان دهید تا مطمئن شوید ثبات و پایداری کافی برای حرکات و جنبوجوشهای بیپایان نوزاد را دارد. پایههای گهواره حین تکان دادن، باید ثابت و محکم روی زمین بمانند و گهواره لق نزند. اتصالات و دیگر نقاطی را که با تکان خوردن تحت تاثیر قرار میگیرند، به خوبی بررسی کنید. بهتر است گهوارهای را انتخاب کنید که توانایی تحمل وزن یک نوزاد سنگین را داشته باشد؛ چراکه برخی گهوارهها اگرچه ظاهری فانتزی و زیبا دارند، از نظر پایداری و استواری و حفظ تعادل ضعیف هستند و تنها مزیتشان شکل و شمایل زیبا و فریبدهندهشان است.
چرخهای متحرک
سعی کنید به دنبال گهواره یا تختی باشید که چرخ داشته باشد. چرخها به شما این امکان را میدهند تا گهواره را به هر نقطهای از خانه که مایل هستید بدون دردسر منتقل کنید، اما بهتر است گهوارهای را انتخاب کنید که بتوان چرخها را از آن جدا کرد یا حداقل قفل مناسبی داشته باشند تا زمانی که نوزاد شما به جنبوجوش افتاد، از پایداری و محکم بودن چرخها مطمئن شوید یا زمانی که به آنها نیاز ندارید، بتوانید به راحتی چرخها را جدا کنید تا پایههای گهواره سفت و محکم روی زمین بماند.
انتخابهای دیگر
با توجه به بودجهای که میخواهید خرج کنید، ممکن است انتخابهای دیگری هم داشته باشید، مثلا گهوارههایی که یک سمت آنها جدا شده و به تخت مادر وصل میشود. این گهوارهها کار شیردهی را بهویژه در طول شب راحتتر میکنند؛ چراکه میتوانید بدون بلند شدن و بیرون آوردن نوزاد، او را به سمت خود بکشید و شیر بدهید. تختهای مسافرتی نیز یکی دیگر از انتخابهای شماست. در واقع با یک تیر دو نشان زدهاید و تختی تهیه کردهاید که هم در خانه و هم در سفر میتوان از آن استفاده کرد. این تختها معمولا چهارچوب فلزی یا پلاستیکی دارند و به راحتی جمع شده و میتوانید آن را با خود به سفر ببرید، در این صورت هر جا که بروید نوزادتان جای مخصوص خودش را دارد.
ارتفاع قابل تنظیم کفه
تنظیمشونده بودن ارتفاع کفه، از دیگر نکاتی است که باید در نظر بگیرید. کفه بیشتر گهوارهها یا تخت و پارکها با استانداردهای رشد کودک تنظیم میشوند. در ماههای اول که نوزاد شما بیشتر به حالت درازکش است، میتوانید ارتفاع بالاتر را انتخاب کنید تا گذاشتن و برداشتن نوزاد راحت باشد و وقتی نوزادتان کمی به جنبوجوش افتاد و بزرگتر شد ارتفاع پایین را تنظیم کنید تا نتواند به راحتی از کنارههای تخت بگیرد، چون ممکن است با تکان دادن گهواره بیفتد یا زمانی که شما خواب هستید، از گهواره بیرون بیاید.
تزئینات جانبی
گهواره و تخت نوزاد هرچه سادهتر باشد، بهتر است. گول تزئینات رنگارنگ و اغواکنندهای که گاهی روی گهوارهها به فروش میرسد نخورید، چون ممکن است کنده شوند و خطر خفگی برای نوزاد داشته باشند. گاردهایی هم که با تختها و گهوارهها به فروش میرسند و به چهار طرف دیوارههای تخت بسته میشوند تا از ضربههای احتمالی در اثر تکان خوردن نوزاد جلوگیری کنند، اگرچه زیبا هستند اما استفاده از آنها، بنا به استانداردهای جدید ایمنی لوازم کودک، منسوخ اعلام شده و دیگر کارآیی چندانی ندارند. به یاد داشته باشید که این وسایل تنها جنبه تزئینی دارند و خریدشان چندان ضروری نیست.
حصار متحرک
برخی گهوارهها یا تختهای نوزاد در یک طرف حصاری دارند که با پایین دادن آن، برداشتن و بغل کردن نوزاد برای والدین راحتتر باشد. اگرچه شاید این یک مزیت به حساب بیاید بهویژه برای وقتی که نوزاد شما کمی سنگینتر میشود، طبق قوانین جدیدی که از سال۲۰۱۱ در آمریکا برای ایمنی وسایل کودک وضع شده، تولید چنین گهوارههایی ممنوع و خرید و فروش این نوع گهوارهها با توجه به گزارش حوادثی که طی سالهای گذشته منتشر شده، غیرقانونی است. در این مورد انتخاب با خود شماست. اگر خواستید گهوارهای انتخاب کنید که حصار متحرک دارد، بهتر است با توجه به سبک زندگیتان و با در نظر گرفتن موارد ایمنی، تختی را انتخاب کنید که قفلهای حصار آن اعتمادپذیر بوده و خطری برای نوزاد ایجاد نکنند.
توصیه های مهم
از ویژگی های مهم دیگر گهواره ها، وزن کم آن و قابلیت جمع شدن و حمل و نقل آسان است تا جایی که حتی می توانید در مسافرت هم از آن استفاده کنید. البته استفاده از گهواره زیاد نمی تواند طولانی باشد چون نوزاد در ماه های اول عمر، جنب وجوش چندانی ندارد ولی پس از حدود یک سالگی، استفاده از ننو یا گهواره خطرناک است چون هر لحظه امکان دارد کودک با حرکتی از گهواره سقوط کند.
گهواره یا تخت را به دور از پنجره قرار دهید. پردهها یک خطر بزرگ برای نوزاد محسوب میشوند. ممکن است نوزاد پرده را بکشد و روی سرش بیفتد. محل قرار گرفتن گهواره همچنین باید به دور از تابش مستقیم آفتاب باشد. نور مستقیم آفتاب برای نوزادان ناراحتکننده است.
تا ۶ ماهگی مکانی برای گهواره در اتاق خودتان تعیین کنید و تا حد امکان نوزاد را به تخت خودتان راه ندهید که در این صورت جدا کردنش بسیار مشکل خواهد شد.
مناسبترین مدل خوابیدن برای نوزاد در گهواره «خوابیدن به پشت» است، هرگز نوزادی که هنوز غلتیدن بلد نیست را روی شکم یا پهلو نخوابانید چون ممکن است دچار سندرم مرگ ناگهانی بشود.